Dlaczego wizyta u ortodonty jest ważna?

Ortodonta trudni się leczeniem wad żuchwy oraz niewłaściwości i krzywizn zębowych. Co warto zapamiętać? Wada zgryzu bazuje na nieodpowiednim umiejscowieniu zębów lub szczęki, co z kolei jest prostą drogą do znaczących problemów z wymową, zniekształcenia twarzy – wpływając negatywnie na wygląd i będąc źródłem kompleksów w późniejszym wieku. Proces naprawy wady zgryzu jest długi i zajmuje średnio około 2 lat.

Czynniki powstawania wad szczęki

Wady zgryzu grupuje się na wrodzone i nabyte. Do deformacji żuchwy może dojść już na początku rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ciąży, jednak najczęściej są to złe przyzwyczajenia maluchów. Nieustanne ssanie kciuka czy źle dobranego smoczka, gryzienie przedmiotów (na przykład twardych zabawek), zgrzytanie zębami, czy oddychanie przez usta powoduje zmiany szczęki. Także nieodpowiednie ułożenie dziecka podczas karmienia piersią, może oznaczać problemy. Na pierwszy przegląd kontrolny najlepiej zapisać dziecko w wieku około 7 lat. Dzięki temu ortodonta szybko wykryje możliwe zmiany oraz zadba o właściwy rozwój dziecka.

Dlaczego wizyta u ortodonty jest potrzebna?

Nieleczenie albo ignorowanie wady doprowadza do jej wzmożenia, a to z kolei podwyższa ryzyko seplenienia i krzywizny zębów oraz może sprawiać trudności w spożywaniu pokarmów, a także oddychaniu. Wadliwy układ szczęki powoduje bóle zębów, ich rozchwianie lub przedwczesne ścieranie. Sprzyja to także odkładaniu się kamienia nazębnego oraz może być przyczyną tworzenia się chorób dziąseł, próchnicy, czy paradontozy.

Rodzaje wad zgryzu

Tyłozgryz – najczęstsza wada zgryzu. Dolne zęby ukryte są za zębami górnymi, przy czym zęby przednie nie stykają się wzajemnie. W niektórych przypadkach górne siekacze pochylają się w kierunku górnej wargi, a twarz zniekształca się poprzez cofnięcie żuchwy.

Przodozgryz – w tym przypadku to górne zęby są cofnięte. Powstaje widoczne wysunięcie brody do przodu.

Zgryz krzyżowy – zarówno zęby dolne jaki i górne, zachodzą na siebie nieregularnie na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym.

Zgryz głęboki – górne zęby zachodzą i przykrywają 2/3 wysokości zębów dolnych. Powoduje to utratę symetrii twarzy ze względu na skrócenie dolnego odcinka. Tak ułożone zęby nadmiernie się ścierają,  co prowadzi do chorób dziąseł i przyzębia.

Zgryz otwarty – zęby wcale nie stykają się ze sobą. Wada utrudnia w żuciu pokarmu, a także w odpowiedniej wymowie – zwłaszcza spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (t, d, s, z, dz, c, n, ł). Zgryz otwarty powoduje wydłużenie twarzy i niedorozwój szczęki.

Stłoczenia zębów – są wtedy, gdy zęby są zbyt duże w stosunku do zębodołów. Wychodzą poodwracane lub w nieodpowiednich miejscach, w wyniku braku przestrzeni w jamie ustnej.

Zęby odseparowane – pomiędzy zębami pojawiają się widoczne szpary, wynikające z nadmiaru miejsca w szczęce.

Jak leczyć wady zgryzu? Kiedy zalecany jest ortodonta?

Korekcja wady zgryzu najczęściej rozpoczyna się od momentu wyrżnięcia zębów stałych, czyli około 11 roku życia, choć ortodonci zalecają zadbanie o odpowiedni zgryz w każdym wieku. Szczęki dzieci są znacznie bardziej plastyczne, niż szczęki osób dorosłych, a więc leczenie jest prostsze i spada ryzyko bólu lub powikłań, jednak korekcja zębów jest możliwa dla każdego.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Aparaty ortodontyczne dzielą się na stałe — mocowane do zębów specjalistycznym klejem oraz ruchome — możliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome są częściej stosowane u dzieci, niż u dorosłych.

Aparat tradycyjny, metalowy — siłą, która prostuje wadę, jest w tym przypadku łuk połączony z metalowymi zamkami, które przykleja się do poszczególnych zębów i przytwierdza przy użyciu ligatur ortodontycznych. Dla uatrakcyjnienia, szczególnie dla młodszych pacjentów, istnieje możliwość doboru różnych kolorów ligatur. Dla dbających o większą estetykę dostępne są warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryształowymi, które są niewidoczne na tle zębów. Sprawdzają się zwłaszcza u posiadaczy białych zębów.

Aparat lingwalny — mocowany jest odwrotnie niż ten tradycyjny, bo od wewnątrz jamy ustnej. Wykonywane są dla każdego pacjenta indywidualnie i niwelują wstyd związany z noszeniem aparatu na zębach, bo ten jest niewidoczny. Wadą tego aparatu jest początkowa trudność wyraźnego mówienia.

Aparat samoligaturujący — ten rodzaj aparatu na zęby wyróżnia się od innych budową. Łuk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzięki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa krócej.

ClearAligner — to przezroczysta nakładka na zęby dopasowywana indywidualnie, która jest świetnym rozwiązaniem dla osób, które cenią estetykę. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzięki możliwości zdjęcia go samodzielnie, jest łatwy w utrzymaniu higieny.

Ile zapłacisz za aparat na zęby?

Koszty aparatów na zęby są zależne od wybranego rodzaju. Najtańszymi aparatami są te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden łuk rozpoczynają się od 1200 złotych. Nowsze rozwiązania, bardziej komfortowe – niemetalowe czy przezroczyste — wymagają większego nakładu. Ich ceny wahają się od 3 do 6 tysięcy. Koszt najdroższych aparatów ortodontycznych może dochodzić nawet do 12 tysięcy złotych.  Aparaty na zęby są też dostępne w formie kredytu. Do ceny aparatu trzeba także doliczyć koszty wizyt kontrolnych, których ilość jest współzależna z czasem leczenia. Leczenie ortodontyczne może być finansowane przez NFZ dla dzieci poniżej 12 roku życia i tylko w przypadku aparatów ruchomych.

Jak dbać o aparat na zęby?

Dbałość o zęby  w trakcie leczenia ma ogromne znaczenie. Aparat może początkowo przeszkadzać, ze względu na to, że znacznie łatwiej przyklejają się do niego resztki jedzenia. Należy myć zęby po jedzeniu i zrezygnować z pokarmów, które mogą przyklejać się do zamków i powodować ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mogą trwale uszkodzić aparat.